Eksponat w depozycie - czyli gdzie?

Bywalcy muzeów nierzadko spotykają się na tabliczce opisującej obiekt muzealny z informacją, że eksponat jest w depozycie danego muzeum.

Co oznacza pojęcie depozytu? Dlaczego część dzieł jest w depozycie muzeum, a inne nie? Kto i po co oddaje swoje dzieła do depozytu? O tym poniżej!

Po prostu umowa

Depozyt muzealny to wynik umowy zawartej przez dwie strony: muzeum i deponenta, który decyduje się na oddanie dzieła w depozyt.

Deponentem może być każdy. Swoje dzieła sztuki do depozytów muzealnych oddają inne muzea, organy publiczne i osoby prywatne .

Umowy depozytu muzealnego zawarte są na czas określony i zawierają pewne powtarzające się postanowienia. Przeważnie stanowią one, że:

1. muzeum przyjmuje dzieło nieodpłatnie;

2. muzeum ponosi koszty przechowywania dzieła w depozycie;

3. muzeum może eksponować dzieło i ewentualnie wypożyczać je innym muzeom;

4. muzeum może korzystać z dzieła również w inny sposób - opracowywać je, powielać w publikacjach, materiałach promocyjnych itd.

Umowa depozytu powinna zabezpieczać również interesy deponenta. Dlatego też umowy te nakładają na muzeum obowiązek ubezpieczenia dzieła i transportowania oraz przechowywania go w określonych warunkach. Takich, by dzieło nie uległo zniszczeniu lub uszkodzeniu.

Po co?

Każda umowa powinna przynosić obu stronom określone korzyści. Gdyby tak nie było, strony nie miałyby powodu, aby ją zawierać.

Cel przyjmowania dzieł do depozytu przez muzea wydaje się oczywisty. Muzeum zyskuje eksponat, który uatrakcyjnia jego zbiory. Uzupełnia prezentowaną wystawę o dzieło wpisujące się w założony cel ekspozycji.

Ciekawsze pytanie brzmi: jakie korzyści z oddania dzieła w depozyt ma deponent, skoro za zdeponowanie dzieła nie dostaje zazwyczaj pieniędzy?

Korzyścią z oddania niektórych dzieł lub innych dóbr kultury do depozytu muzealnego jest sam fakt, że deponent nie musi samodzielnie zabezpieczać dzieła i utrzymywać dla niego odpowiednich warunków. Nierzadko pociąga to za sobą pewne koszty.

Oddanie dzieła w depozyt muzealny nie pozwala jednak tylko oszczędzić. Pozwala również zarobić.

Oddanie swojego dzieła do depozytu niesie za sobą trzy główne korzyści materialne:

1. obiekt zyskuje wartość muzealną - przez sam fakt, że dzieło jest eksponowane w tak poważanej instytucji, jaką jest muzeum, rośnie jego wartość;

2. obiekt wyceniony jest przez muzeum - taka wycena muzealna jest bardzo wiarygodna i można posługiwać się nią po zakończeniu depozytu;

3. po zakończeniu depozytu muzeum może być zainteresowane wykupieniem dzieła.

***

Oddanie dzieła do depozytu muzealnego to możliwość pokazania swojej kolekcji szerokiemu spektrum odbiorców i podniesienia jego wartości. Szansę na znalezienie się w depozycie mają jednak przede wszystkim szansę dzieła bardzo cenne.

Dlatego negocjując umowę depozytu muzealnego, nie warto bezkrytycznie akceptować propozycji drugiej strony. Lepiej dobrze przemyśleć treść umowy, by skutki depozytu nie okazały się odmienne od zamierzonych.